308 osób, 36 autobusów-ambulansów, 19 ciężarówek, 7 motocykli i siedem samochodów osobowych, jeden ciężarowy podnośnik i kuchnia polowa – ten konwój pokonywał wiele razy drogę do Skandynawii z nazistowskich Niemiec i Polski. Białe autobusy powinny stać się symbolem postawy Szwecji w czasach II wojny światowej.

Białe Autobusy

Pod tym hasłem (szw. Vita Bussarna) kryje się akcja humanitarna szwedzkiego Czerwonego Krzyża, która rozpoczęła się w marcu w 1945 roku z polecenia rządu Szwecji. Rozpoczęto ją z obawy przed planowaną, przez Nazistów, akcją “ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”, czyli masowymi egzekucjami Żydów w obozach koncentracyjnych. Jej celem było uwolnienie skandynawskich więźniów z obozów przed ich likwidacją. Dzięki sprawnym negocjacjom udało się akcję rozpocząć. Na samym początku oficerowie naziści byli bardzo skrupulatni, później jednak Szwedom udało się wywozić tylu więźniów, ile pomieściły autobusy.

Nazwa akcji pochodzi od autobusów, które zostały pomalowane ma biało i miały czerwony krzyż na dachu, po bokach oraz z przodu i z tyłu. Wszystko po to, by nie pomylić ich z celami militarnymi.

Akcja trwała do maja 1945 roku. Całkowita liczba ocalonych jest niemożliwa do ustalenia – spora ilość pasażerów nie była nigdzie przecież rejestrowana. Szwedzki Czerwony Krzyż szacuje tę liczbę na ponad 15 tysięcy osób. Po kapitulacji Niemiec uratowano kolejnych 10 tysięcy, więc całkowita liczba może wynieść nawet 30 tysięcy osób.